Czy Hańcza wróci na Litwę? A może Podlasiak?

Jak poinformował Andrzej Bittel, Podsekretarz Stanu w MIB, pociągmiędzynarodowy „Hańcza” w relacji Warszawa Zachodnia ? Szostaków ? WarszawaZachodnia był dofinansowywany ze środków budżetu państwa do 2013 r. W związku z rozpoczęciem w połowie 2013 r.prac modernizacyjnych na litewskim odcinku Rail Baltica, tj. na odcinku Szostaków? Kowno, połączenie to zostało zawieszone na wniosek Kolei Litewskich. Od 1września 2013 r. pociąg „Hańcza” kursuje w skróconej relacji do Suwałk i jestobjęty dofinansowaniem przez ministra właściwego do spraw transportu w ramachumowy o świadczenie usług publicznych w zakresie międzywojewódzkich kolejowychprzewozów pasażerskich. Od momentu zakończenia prac modernizacyjnych w 2015 r.trwają rozmowy pomiędzy PKP Intercity a Kolejami Litewskimi (LG) o przywróceniekursowania pociągu międzynarodowego na Litwę.

Polski przewoźnik zaproponował stronie litewskiejprzywrócenie kursów na Litwę pociągiem TLK „Hańcza” relacji Kraków Główny ?Mockava ? Kraków Główny od 13 marca 2016 r. Takie rozwiązanie wymagałobyzaangażowania po stronie polskiego przewoźnika tylko jednego składu i jednejlokomotywy spalinowej (obsługa pociągów na odc. Białystok ? Suwałki odbywa sięjedną lokomotywą spalinową stacjonującą w Białymstoku). Pociąg odjeżdżałby zWarszawy Centralnej o godzinie 8.00 i przyjeżdżał na stację Mockava o godzinie14.14 czasu litewskiego. Ze stacji Mockava pociąg „Hańcza” odjeżdżałby ogodzinie 15.36 czasu litewskiego a na stację Warszawa Centralna przyjeżdżałby ogodzinie 20.15. W związku z koniecznością przesiadki na stacji granicznejMockava, przewoźnik litewski byłby zobowiązany do zapewnienia skomunikowania doKowna i dalej do Wilna.

Koleje Litewskie poinformowały PKP Intercity, że w opiniirządu litewskiego najkorzystniejszym rozwiązaniem w zakresie kursów pociągu”Hańcza” na Litwę będzie wydłużenie jego relacji do Kowna, w celu zapewnieniabezpośredniej komunikacji kolejowej pomiędzy największymi miastami na tereniePolski i Litwy. PKP Intercity przeanalizowały możliwość kursowanie pociągu doKowna w ramach rozkładu jazdy pociągów 2016/2017, obowiązującego od 11 grudnia2016 r. Z punktu widzenia polskiego przewoźnika, wydłużenie relacji pociągu”Hańcza” do Kowna wymagałoby zaangażowania dwóch składów wagonowych i dwóchlokomotywy spalinowych, których obecnie przewoźnik nie posiada w rezerwie.Rozwiązaniem alternatywnym byłoby zapewnienie lokomotywy spalinowej przezkoleje litewskie.

Spółka PKP Intercity zaproponowała stronie litewskiejrównież wariant trzeci kursowania pociągu na Litwę poprzez wykorzystaniepociągu TLK „Podlasiak” relacji Szczecin ? Kowno ? Szczecin przez Poznań iWarszawę. Pociąg wyjeżdżałby z Warszawy Centralnej o godzinie 17.00 i w Kowniebyłby o godzinie 1.30 czasu litewskiego. Z Kowna pociąg odjeżdżałby o godzinie4.50 czasu litewskiego i do stacji Warszawa Centralna dotarłby o godzinie11.10. Koleje Litewskie nie zaakceptowały jednak zaproponowanych godzinprzyjazdu i odjazdu pociągu „Podlasiak” do i ze stacji Kowno, między innymi zewzględu na późny przyjazd pociągu do Kowna i trudności ze skomunikowaniem zpociągiem do i z Wilna.

Biorąc pod uwagę możliwości techniczne w zakresie dostępnejliczby lokomotyw spalinowych, polski przewoźnik nie może przedstawić stronielitewskiej dodatkowych rozwiązań w zakresie połączenia kolejowego Polska ?Litwa. Strona litewska odrzuciła dotychczasowe warianty kursowania pociągu naLitwę zaproponowane przez PKP Intercity i zawiesiła rozmowy w tej sprawie.

Bittel podkreśla, że w okresie kiedy pociąg na Litwę byłobjęty dofinansowaniem ze środków budżetu państwa przez ministra właściwego dospraw transportu, frekwencja na granicznym odcinku Trakiszki ? Szostaków byłaniska i uzależniona głównie od ruchu turystycznego. Badania realizowane wdniach 8-14 sierpnia 2011 wykazały frekwencję na poziomie od 15 do 93 pasażerów.Natomiast, poza sezonem turystycznym, w dniach 17-23 października 2011,zainteresowanie było dużo niższe i na odcinku granicznym podróżowało pociągiemod 5 do 18 osób. Strona litewska w korespondencji z ówczesnym MinisterstwemTransportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej sygnalizowała również powyższyproblem. Niska frekwencja w pociągu na Litwę wpływa na niższe przychody zesprzedaży biletów i powoduje wzrost deficytu finansowego generowanego przez topołączenie. Według szacunków PKP Intercity pociąg w relacji Kraków Główny ?Trakiszki (Mockava) ? Kraków Główny generowałby deficyt w wysokości ok. 3,4 mlnzł w skali roku.

Biorąc pod uwagę dużą deficytowość pociągu na Litwę, polskiprzewoźnik nie podjąłby się jego uruchomienia na zasadach komercyjnych, czylina własne ryzyko handlowe. W celu realizacji połączenia na Litwę koniecznebyłoby zapewnienie dofinansowania przez ministra właściwego do spraw transportujako organizatora publicznego transportu zbiorowego w zakresie międzynarodowychkolejowych przewozów pasażerskich. Bittel podkreśla, że dofinansowywanieprzewozów międzynarodowych nie jest obligatoryjne, a środki finansowe na tencel są planowane w perspektywie rocznej, tj. corocznie w ustawie budżetowej.Wysokość limitów przewidywanych na dofinansowanie przewozów międzynarodowychjest uzależniona od sytuacji budżetu państwa i z uwagi na to jest bardzozróżnicowana. Dopiero określenie limitu środków budżetowych na dany rokumożliwia Ministrowi podjęcie ostatecznej decyzji, które połączeniamiędzynarodowe będą objęte dofinansowaniem.

Bittel zaznacza też, że obecnie od 17 czerwca 2016 r.funkcjonuje połączenie Białystok ? Kowno kursujące okresowo, tj. od piątku doponiedziałku (dwie pary pociągów). Jest to połączenie o charakterzetransgranicznym, którego organizatorem jest Marszałek Województwa Podlaskiego. Przewoźnikiemna odcinku polskim jest spółka Przewozy Regionalne, zaś na odcinku litewskimKoleje Litewskie (LG).

„