Polacy żyją krótko – przez złą dietę i brak ruchu

Na wtorkowej konferencji „Czy to już epidemiaotyłości w Polsce? Dynamika nadwagi i otyłości w cyklu życia -wyniki polskich badań populacyjnych u dzieci, młodzieży i młodychdorosłych” przedstawione zostały wyniki przeprowadzonych w latach2015-2018 badań populacyjnych u dzieci, młodzieży i młodychdorosłych (PITNUTS, COSI, HBSC i WOBASZ), obejmujące osoby w wiekuod 5 miesięcy do 39 lat.

„Polscy mężczyźni żyją o 7 lat krócej,niż Szwedzi, a w przypadku kobiet jest niewiele lepiej. To wręczróżnica cywilizacyjna. W dodatku w krajach, gdzie sytuacja jestlepsza niż w Polsce, poprawia się ona szybciej, niż u nas„- mówił prof. Tomasz Zdrojewski, przewodniczący Komitetu ZdrowiaPublicznego Polskiej Akademii Nauk. Wśród przyczyn tego stanurzeczy ważne miejsce zajmują nadwaga i otyłość, mające poważnekonsekwencje zdrowotne.

Nieprawidłową masę ciała ma w Polsce 10 proc.półrocznych niemowląt, ale u trzylatków odsetek ten rośnie jużdo 25 proc, zaś spośród ośmiolatków – aż jedna trzecia manadwagę lub otyłość. Odsetek ten spada jednak u nastolatków –otyłość lub nadwaga dotyczy tylko 15 proc. z nich. Wyraźniezaznaczony jest wyższy (niż wśród dziewcząt) odsetek chłopcówz nadwagą i otyłością, szczególnie w wieku 13 lat.

Trzynastoletnich chłopców z nadwagą jest wyraźniewięcej w roku 2018, niż było choćby w 2014. Im dalej z wiekiem,tym jest gorzej – mówili uczestnicy konferencji. W grupie 35-39-latków nadwaga i otyłość występują już w połowiepopulacji, przy czym u mężczyzn aż w 70 proc. przypadków (ukobiet 39 proc.).

Nieprawidłowe wartości ciśnienia skurczowego,podwyższone ciśnie krwi lub nadciśnienie występują u co piątego8-latka, zaś ciśnienia rozkurczowego – u co siódmego. Wartościodpowiadające nadciśnieniu tętniczemu występują częściej udzieci z nadwagą i otyłością. Co trzeci polski 8-latek manadmierną masę ciała, przy czym chłopcy (wśród których dotyczyto 32 proc.) – wyraźnie częściej, niż dziewczęta (29 proc.)

Zdaniem ekspertów nadwaga i nadciśnienie to skutekniewłaściwej diety i braku ruchu. 17 proc. 8-latków nie je śniadańcodziennie, 30 proc. dzieci pije słodkie napoje co najmniej 4 dni wtygodniu, 8 proc spożywa słodycze (herbatniki, ciastka, pączki) conajmniej 4 dni w tygodniu. Niemal jedna trzecia (27 proc.) sięga posłodkie przekąski (batoniki, cukierki, czekoladę) co najmniej 4dni w tygodniu, zaś 4 proc. dzieci tak samo często spożywaprodukty typu fast-food. Trzy czwarte (76 proc.) dzieci nie spożywacodziennie warzyw, a 65 proc. – owoców.

Jak zaznaczyła dr Joanna Mazur z Instytutu Matki iDziecka, nastoletnie dziewczęta coraz częściej dorównująchłopcom, jeśli chodzi o palenie papierosów i marihuany oraz piciealkoholu.

Jedna trzecia dzieci nie bierze udziału wpozalekcyjnych zorganizowanych zajęciach ruchowych. 17 proc. wczasie wolnym jest aktywnych fizycznie krócej, niż godzinędziennie w dni szkolne, a 8 proc. – w weekend.

Co wiec robią w wolnym czasie? Na oglądanietelewizji i korzystanie z mediów elektronicznych co najmniej 2godziny w dni szkolne poświęca 45 proc. dzieci, zaś w weekendy –aż 85 proc. dzieci. Na szczęście większość dzieci w dni szkolneprzesypia nocami co najmniej po 9 godzin.

„Tylko jedna czwarta osób między 18 a 39rokiem życia spełnia kryteria wysokiej aktywności fizycznej wczasie wolnym od pracy, a znikomy odsetek tej grupy ma tak zwanąwysoką aktywność komunikacyjną (na przykład dojazd roweremdo pracy)” – mówił prof. Wojciech Drygas z InstytutuKardiologii.

Jak wskazywali specjaliści z Instytutu Matki idziecka, niewłaściwa dieta z nadmiarem i tłuszczu i cholesterolu -a zarazem niedoborem warzyw i owoców – sprzyja otyłości. Zarazemwiększość badanej populacji spożywa za mało witaminy D ifolianów. Brakuje nam wapnia i magnezu, zaś żelaza mamy nadmiar.Jednocześnie większość uznaje swój sposób odżywiania zaprawidłowy, co zdaniem autorów badań może wynikać ze wzorcówprzyswojonych w dzieciństwie.

Konsekwencje zdrowotne otyłości, związane przedewszystkim ze wzrostem ryzyka sercowo-naczyniowego, ale teżonkologicznego, wymagają pilnego opracowania działańinterwencyjnych – podkreślali eksperci. „To zadanie dla wieluministerstw, trzeba dostosować działania do różnych grupwiekowych i płci, koncentrując się na najbardziej zagrożonych.Taką szczególnie zagrożoną grupa są na przykład d 13-letnichłopcy – są bardziej otyli, niż cztery lata temu i na razie niewiemy, dlaczego” – mówiła dr hab. Anna Fijałkowska z zInstytutu Matki i Dziecka. (PAP)

„